Skocz do zawartości

Ostara Jare Gody


sol

Polecane posty

Ostara , Jare Gody

 

to również Równonoc Wiosenna, Festiwal Drzew, Alban Eilir, Bachanalia, Dzień Eostre, Dzień Pani, Easter, i Wielkanoc. Pod każdą z nazw kryje się jedno: święto płodności. W tym roku Równonoc przypada 20 III, o godzinie 17:57.

Jest to sabat równonocy wiosennej, jeden z czterech sabatów mniejszych. Obchodzony jest corocznie pierwszego dnia wiosny, czyli w czasie zrównania dnia z nocą. Ostara jest świętem wyznaczającym początek wiosny, który jest czasem płodności i rozmnażania się wszystkich żywych stworzeń. Tego dnia energie rządzące przyrodą zaczynają powoli zmieniać się, ewoluując z zimowej ospałości w kierunku nieokiełznanej ekspansji życia i wiosny. Bogini, budząc się ze snu, obdarza ziemię płodnością. W tym czasie Bóg wzrasta, osiąga dojrzałość i przemierza zielone pola, napawając się obfitością przyrody. W tym czasie siły Boga i Bogini doskonale ze sobą współgrają - światło i ciemność występują w tych samych proporcjach. Obie potęgi stymulują wtedy wzrost i płodność świata. Jest to pora niezwykle dynamiczna. Świetna do działania, rzucania zaklęć mających przynieść owoce w przyszłości. Jest to niezwykle radosne święto odradzającej się dzikiej przyrody. Zwycięża wtedy harmonia natury, jednocześnie przybywa coraz więcej dnia i światła, dlatego w obchodach tego święta zwykle wyraża się radość z powodu odejścia zimy i odnawiania się urodzaju w przyrodzie wychodzącej z zimowego uśpienia.

Tradycyjną częścią rytuału na ten dzień jest sadzenie ziaren przez każdego z uczestników w

wielkiej, wspólnej donicy. Później każdy po kolei je podlewa. Jest to czynność o dużym potencjale magicznym, dlatego często praktykuje się pobłogosławienie sadzonego ziarna i uczynienie aktu sadzenia symbolicznym zaszczepieniem w sobie i swoim życiu czegoś, co chcemy by w nim trwało i wzrastało (np. miłości, świadomości duchowej, dobrobytu itp.)

W tym dniu pali się na polach ogniska, dzwoni dzwonkami i dekoruje jajka, symbolizujące

odradzanie się życia. Dzień zrównuje się z nocą i rozpoczyna się astronomiczna wiosna. Święto to symbolizuje budzenie się życia ze snu zimowego, dlatego wielu ludzi czuje się, jakby się "odrodzili" po długim okresie zimy.

Równonoc wiosenna, święto bogini Ostary, patronki wiosny jest czasem początku i odrodzenia. Raduj się tego dnia w bliskości z Naturą. Do tradycji należy wyjście w pole, przemierzanie zielonych zakątków, lasów, parków i zrywanie dziko rosnących kwiatów. Należy pamiętać, by przy zrywaniu rośliny, należy jej podziękować za jej ofiarę.

 

Ostara w Oktadzie Druidów nazywana jest Alban Eiler (Światło Ziemi) - równonoc wiosenna. "Dzień i noc są teraz w idealnej równowadze. Stoimy u bram łączących ciemność ze światłością". Tego dnia Druidzi, podobnie jak wiele innych kultur, świętują rozpoczęcie wiosny. Podczas tej ceremonii powitanie Słońca, które w tym dniu wstaje dokładnie na

wschodzie, symbolizuje otwarcie się na mądrość, bowiem wschód od dawna wiązano z

oświeceniem. Motywem roślinnym w tradycji celtyckiej jest koniczyna.

 

Symbole:

Zioła sabatu: dereń, fiołki, glistnik, irys, jaśmin, kapryfolium, krokus, lilia, róża, srebrnik, truskawka, wrotycz pospolity, żołędzie i żonkile.

Kamienie: ametyst, akwamaryn, krwawnik, czerwony jaspis.

Kadzidło: fiołek afrykański, jaśmin, róża, szałwia i truskawka.

Świece: zielone, żółty, złote a także wszystkie pastelowe odcienie.

Bóstwa Sabatu: Eostre (saksońska bogini płodności; jej świętymi zwierzętami były zające, a

wiadomo, że to bardzo płodne zwierzęta, podobnie jak króliki), Ostara (germańska bogini

płodności, świtu, urodzaju; jest heroldem Słońca, oznajmiając powrót świata przyrody do życia), Zielona Bogini oraz Pan Zielonych Lasów; wiedźmy greckich tradycji świętują powrót Persefony, córki Demeter, z Hadesu.

Dekoracja ołtarza: Tradycyjnym symbolem tego dnia jest jajko (ugotowane na twardo), które powinno znaleźć się na ołtarzu przystrojonym kwiatami (najlepiej w kolorze żółtym). Jajko symbolizuje odrodzenie się życia: z pozoru twarde i martwe, niesie w sobie zalążek nowej istoty. Symbol ten został później przejęty przez chrześcijańską Wielkanoc, podobnie jak jej angielska nazwa EASTER, która pochodzi od imienia starożytnej bogini Eostre - patronki święta wiosny w tamtym regionie. Gotowane na twardo jaja poleca się pomalować w magiczne symbole, oznaczające płodność i/lub przygotować kraszanki. Poza tym na ołtarzach umieszczane są również amulety z króliczej łapy, miska zielonych i żółtych "fasolek" - cukierków z galaretką w środku. Ja polecam także czekoladowe jajeczka, szczególnie w złotkach o wesołych żółtych, zielonych barwach.

Tradycyjne potrawy: jaja na twardo, miodowe placki, pierwsze wiosenne owoce, wafle z ciasta naleśnikowego jadane na gorąco i poncz mleczny, dania sporządzone z nasion np. dyni,

słonecznika, sezamu, kiełki i zielone, liściaste warzywa. Podaje się także specjały wykonane z

kwiatów, jak np. ciasteczka goździkowe, nadziewane nasturcje.

 

Celebracje Ostary:

1) Malowanie pisanek. Można użyć do tego run, symboli magicznych (Bogini, Boga, żywiołów etc.), oghamu i innych ezoterycznych alfabetów. Następnie powinno się je naładować energią, dobrymi życzeniami i podać rodzinie do zjedzenia. Możemy pomalować jajko w symbole runiczne, takie, które będą wyrażały nasze życzenia. Jeżeli pragniemy dla przykładu miłości, namalujmy runę GEBO, jeżeli pieniędzy FEHU, jeżeli zdrowia URUZ, jeżeli ochrony ALGIZ.

 

2) Surowe jajko. Pomaluj w przeddzień Ostary najlepiej jak potrafisz skorupkę surowego jajka, które potem umieścisz w centralnym miejscu ołtarza podczas rytuału celebracji Ostary. Następnie wynieś jajko do ogrodu, rozbij i zakop, jako błogosławieństwo tego kawałka ziemi, na którym żyjesz i którym przyszło Ci się opiekować.

 

3) Zaplatanie wianków z barwinka, zwanego "fiołkiem czarnoksiężnika". Jest to roślina wiecznie zielona, bujnie się rozrastająca dlatego kojarzona z wiosną i życiem.

 

4) Sporządzenie żółtej kukiełki. Wykonuje się jaz dowolnego w miarę łatwopalnego materiału. Kolor żółty symbolizuje Słońce. Kukiełkę wrzucamy do poświęconego ogniska, aby nadać jej mocy.

 

To co nasze jest najlepsze – jest – bo nasze jest! TRADYCJE SŁOWIAŃSKIE

 

W kulturze słowiańskiej kilkudniowy cykl obrzędowy przypadający w okresie równonocy wiosennej, związany z zakończeniem zimy i powitaniem wiosny to Święto Jaryły czyli Jare Gody

Okres zwyczajów i obrzędów magicznych (znanych z przedchrześcijańskiej kultury ludowej Słowian) rozpoczynały przygotowania do symbolicznego przepędzenia zimy, które polegało na topieniu lub spaleniu w pierwszy dzień wiosny - przypadający w okolicy równonocy wiosennej, zwykle (nie uwzględniając roku przestępnego) wypadającej 21 marca – słomianej kukły zwanej Marzanną (Mory, Mareny, Śmierciuchy) , czyli mar, mor, czyli śmierć. Czyniono to przy szczególnym wszczynaniu hałasu – trzaskaniu z batów, terkocie i klekocie grzechotek, śpiewie i grze na wszelkiego rodzaju instrumentach.

Dalsza część przygotowań i zabiegów magicznych dotyczyła powitania wiosny i trwać mogła nawet do pierwszej niedzieli po równonocnej pełni Księżyca. Chcąc przyspieszyć oczekiwane przyjście wiosny i słonecznych dni mężczyźni na wzgórzach rozpalali ogniska. Młodzi wyruszali na łąki i do lasu w poszukiwaniu wierzbowych i leszczynowych witek, z których następnie "budowali" wiechy. W celu "przepędzeniu starego, zasiedziałego zła" wietrzono i sprzątano domostwa oraz tzw. obejście, prano i szykowano świeże odzienie. Całe gospodarstwo obchodzono i ziołami okadzano każdy jego zakątek. Pieczono również placki (szczególnie wiosenne kołacze). Najważniejsze prasłowiańskim zwyczajem było jednak malowanie jajek – mających wnieść do domostw energię i radość życia oraz mających zapewnić urodzaj i powodzenie na cały nowy rozpoczynający się wiosną nowy rok wegetacyjny.

Kulminacją tych przygotowań były zazwyczaj urządzane na świętych wzgórzach uroczyste uczty, podczas których organizowano igrzyska połączone ze śpiewem i tańcem oraz obdarowywano się kraszankami.

Nazajutrz dzień rozpoczynano od obmywania się w świętej wodzie. Obchodzono również Śmigus – rytuał polegający początkowo na uderzaniu się nawzajem rozkwitłymi witkami. W późniejszym okresie oba te zabiegi magiczne – mające oczyścić oraz przynieść siłę i zdrowie – połączono w znany nam współcześnie zwyczaj Śmigusa Dyngusa. Wieczorem udawano się natomiast na mogiły przodków, gdzie pozostawiano dla nich jadło i wspominano zmarłych

W pewnych regionach dodatkowo urządzano barwne pochody zwierząt i ludzi przebranych za zwierzęta. Szły też w nich dziewczęta w brzozowych wiankach i młodzieńcy niosący palmy.

 

W wigilię równonocy ludzie zbierali się na placach głównych wiosek, gdzie wśród tańców, śmiechów, zabaw i niemożebnego hałasu czynionego wszystkim, co się do tego nadać mogło, starano się odstraszyć zimę, a z drugiej strony obudzić leniwego Peruna, boga błyskawic, który owinięty w zimowe pierzyny nijak nie chciał się zabrać do aktu miłosnego z Matką Ziemią. A jak bez zapłodnienia Ziemi ziarno w jej łono siać? Ewidentnym dowodem spełnienia boskiej miłości był pierwszy piorun pojawiający się na wiosnę. Przed tym znakiem nie wolno było rozpocząć prac polowych.

 

A skąd się wzięła Wielkanoc?

 

Kościół Chrześcijan nawyprawiał się rzeczywiście niezłych łamańców i fikołków, żeby się “wciąć” w dawne święta 

 

“Chrześcijańskie święto Zmartwychwstania Pańskiego musiano w IV wieku n.e. na siłę połączyć z którymkolwiek świętem z dawnego kalendarza Świąt Wiary Przyrody u wszystkich starożytnych ludów Europy. Dotyczy to w równym stopniu ich wszystkich ponieważ Wiara Przyrody jest oparta na obserwacji P R Z Y R O D Y właśnie a w związku z tym i u Celtów i u Germanów i u Rzymian i u Greków, a także a jakże u Słowian, obchodzono je mniej więcej w jednakowym czasie – na końcu marca Nowy Rok i Święto Wiosny, a na końcu kwietnia – Zielonych Świątków i Święto Drzew. Tyle że jedni obchodzili je w terminie związanym z kalendarzem księżycowym (20 – 26 marca, 20-26 kwietnia) a inni w terminie świeższym – z kalendarza słonecznego na równonoc słoneczną – 21 marca i na koniec miesiąca słonecznego – 30 kwietnia. Po wprowadzeniu mieczem i stosem ognistym nowej – jakże humanitarnej religii - zaczęto je więc pod presją kata obchodzić jako Wielkanoc, którą lokowano raz blisko Równonocy – czyli jako faktyczne dawne Święto Nowego Roku (20-26 marca), albo znów (zależnie od Pełni Księżyca – tak jak jest to w tym roku) jako Gaik-Maik, Nowe Latko, Zielone Świątki (czyli Święto Zielonych Bogów – Bogów Boru – Borany-Leszy i Leszego-Borowiła oraz dwugłowych, dwupłciowych Bogów Kiru Wiosny – Jaruny-Jaryły [Jarowita] czyli inaczej Gaji-Gaika, albo Majuny-Maika, około 20- 26 kwietnia).

Do tego Kościół w terminie bliskim pogańskich tradycyjnych Zielonych Świątków wymyślił – po to żeby zupełnie “skutecznie przykryć” wszelkie obrzędy Wiary Przyrody w całej Europie (Celtowie i Germanie preferowali obrzędy dosłownie kilka dni później – 30 kwietnia, 1 maja lub 2 maja – więc urządzono im i nam przy okazji święto Świętego Józefa. Nie wiedzieć czemu Dzień Świętego Józefa Kościół Chrześcijan nazwał Świętem Drzew.

 

 

Rytuały

 

Spal dawne urazy

To czas pojednania, więc zaproś je do swego domu. Usiądź przy świecach z kartką papieru. Spisz krzywdy, które ciągle cię bolą, osoby, do których czujesz żal. Spal dawne urazy. A potem zaproś bliskich na pyszne bliny – drożdżowe naleśniki. W ich kształcie i barwie dopatrywano się słońca.

 

Uczcij Panią Urodzaju

 

Od Ostary – bogini wiosny – pochodzi angielska nazwa Wielkanocy: Easter. Oddaj jej cześć wiosennymi porządkami i powyrzucaniem niepotrzebnych rzeczy. Potem umyj podłogę, poruszając się zgodnie ze wskazówkami zegara. W ten sposób przepędzisz złe energie. Okadź mieszkanie białą szałwią – to najsilniejszy magiczny detergent. Następnie porządnie wywietrz, bo nie każdy lubi ten ostry zapach. Wieczorem zapal świece, najlepiej w jasnych kolorach – żółte, zielone, złote. Tego dnia w naturze zapanuje harmonia między dniem a nocą, pierwiastkiem żeńskim a męskim. Podejmij postanowienia dotyczące własnego rozwoju.

Bogini staje się dziś brzemienna ze Słońcem – to świetny dzień, by zacząć wcielać pomysły w życie. Poproś ją o błogosławieństwo dla swoich domowych czy działkowych upraw. Zasiej zioła w doniczkach.

 

Posabatuj trochę

 

Spotkaj się z przyjaciółkami... Przygotuj placki miodowe, wafle naleśnikowe, jaja na twardo i miód pitny – potrawy poświęcone pani wiosny. Nie żałuj jaśminowych i różanych kadzidełek. Załóż biżuterię z ametystu, akwamarynu lub jaspisu – te kamienie zyskują dobroczynną moc wraz ze świętem Ostary. Zaparz herbatkę z owoców truskawki – nie tylko pysznie smakuje, ale i oczyszcza organizm. Jeśli masz nowe ciuchy, załóż je, zwłaszcza jeśli mają dużo zieleni, bo to przyniesie ci szczęście.

 

Sabat Ostary

(autorstwa Scotta Cunninghama)

Na ołtarzu, wokół kręgu oraz na podłodze rozsyp kwiaty. Kocioł napełnij źródlaną wodą i kwiatami (dodatkowo mogą się w nim znaleźć pączki lub kwiecie drzew owocowych; co uda Ci się zdobyć). Na ołtarzu postaw mały, doniczkowy kwiat. Zapal świece i kadzidło oraz stwórz kamienny krąg . Wyrecytuj pieśń błogosławienia. Przywołaj Boginie i Boga korzystając z inwokacji lub własnych słów. Stań przed ołtarzem i wpatrując się w rosnący kwiat, zacznij mówić:

O Wielka Bogini, Tyś zerwała pęta lodowatego

Więzienia zimy,

Nadszedł dziś czas zielenienia, gdy lekka bryza

Kwiatów woń rozprzestrzenia,

Oto początek. Życie odnawia się dzięki twojej magii,

O Bogini ziemi.

Bóg wzrasta i coraz dalej sięga wpływami swymi.

Młodością swą rozpalony, zapowiedź lata przynosi.

Dotknij ją. Nawiąż kontakt z jej energiami, a za ich sprawą - z całą naturą. Wykorzystując

wizualizację, wybierz się w podróż do wnętrza jej liści i łodygi - z samego centrum swojej

świadomości poprzez ręce, palce aż do jej "serca". Zbadaj jej wewnętrzną istotę; poczuj zachodzące w niej niezwykłe procesy życiowe. Po upływie kilku minut, nie zaprzestając dotykania rośliny, wypowiedz następujące słowa:

Chodzę po ziemi jak przyjaciel, a nie władca. Bogini Matko i Bogu Ojcze wypełnijcie mnie Poprzez tę roślinę ciepłem dla wszystkich żywych istot. Nauczcie mnie czcić ziemię i wszystkie jej skarby. I niechaj wiedzy tej nigdy nie zapomnę.

Oddaj się medytacji. Poczuj jak energia ziemi ożywa wokół Ciebie. Następnie możesz przystąpić do zabiegów magicznych (o ile odczuwasz taką potrzebę).

Dokonaj celebracji skromnej uczty

 

 

RYTUAŁ BŁOGOSŁAWIENIA NASION

Równonoc wiosenna jest tradycyjną porą czynienia przez czarownice szczególnego błogosławienia nasion, zebranych jesienią zeszłego roku. (Do tego celu nadają się również nasiona kupione w sklepie ogrodniczym.) Następujące błogosławieństwo wykonuj o zachodzie słońca stojąc w środku kręgu zakreślonego zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Umieść nasiona w koszyku lub kociołku. Jeżeli nasiona zostały nabyte w opakowaniu, możesz całe opakowanie z nasionami umieścić w koszyku lub kociołku. Przy pomocy noża athame lub różdżki, narysuj trzy razy w powietrzu nad nasionami pentagram wypowiadając te słowa:

KIEDY ODCHODZI KRÓLESTWO ZIMY

A WIOSNA NIESIE ZE SOBĄ CIEPŁO I ŚWIATŁO,

WZYWAM DUSZE TYCH NASION

W ŚWIĘTĄ NOC OSTARY.

ZE SPOCZYNKU MROCZNEGO I DŁUGIEGO

ZBUDŹCIE SIĘ TERAZ I ODRODŹCIE!

WYROŚNIECIE, W SWOIM CZASIE, NA ZIELONE

I MOCNE W GLEBIE MATKI ZIEMI.

NIECH TAK SIĘ STANIE!

 

RYTUAŁ SABATU RÓWNONOCY WIOSENNEJ

1. Rozstaw ołtarz i przedmioty rytualne.

2. Weź rytualną kąpiel i załóż szatę rytualną.

3. Uziem się.

4. Oczyść przestrzeń rytualną.

Za pomocą specjalnej miotełki oczyść przestrzeń ze wszystkich niechcianych energii (nie trzeba dotykać podłoża). Wizualizuj sobie, że wymiatasz nią wszystkie niechciane energie.

5. Otwórz magiczny krąg.

Za pomocą czubka athame wrzuć trzy miarki soli do miseczki z wodą i zamieszaj ją. Następnie weź miseczkę i zaczynając od północy, obejdź krąg, skraplając przy tym jego krawędzi.

6. Wróć do ołtarza i zapal kadzidełko w kadzielnicy bądź podgrzewacz pod kominkiem z wodą z dodatkiem olejku zapachowego.

7. Z athame i ze świeca w ręku przejdź na północ kręgu i stojąc tam przywołaj moce północy zakreślając pentagram mówiąc:

„Duchy północy, moce ziemi, przywołuje Was do mojego kręgu”.

Następnie powtórz czynność dla pozostałych stron świata mówiąc:

„Duchy wschodu, moce powietrza, przywołuje Was do mojego kręgu”.

„Duchy południa, moce ognia, przywołuje Was do mojego kręgu”.

„Duchy zachodu, moce wody, przywołuje Was do mojego kręgu”.

8. Zapal świecę dla Boga.

Stań z rękoma wzniesionymi w taki sposób by tworzyły Y, następnie przywołaj Boga mówiąc:

„Wielki Boże, Panie Słońca, Panie urodzaju i dzikich zakątków. Zapalam tą świecę dla Ciebie i proszę przybądź tej nocy do mojego świętego kręgu Równonocy wiosennej.”

9. Zapal świecę dla Bogini.

Stań z rękoma wzniesionymi w taki sposób by tworzyły Y, następnie przywołaj Boga mówiąc:

„Wielka Bogini, Pani Księżyca, Żytnia Matko. Zapalam tą świecę dla Ciebie i proszę przybądź tej nocy do mojego świętego kręgu Równonocy wiosennej.”

10. Usiądź przed ołtarzem, rozluźnij się, i pomedytuj przez chwile.

11. Kiedy skończysz, otwórz wino i nalej trochę do swojego kielicha. Umieść na ołtarzu talerz z ciastkami. Następnie pobłogosław ciastka i wino. Unieś nad nimi dłonie, następnie wizualizuj sobie, że pobierasz energię z ziemi i napełniasz nią ciastka i wino, mówiąc:

„Błogosławię te ciasta i to wino w imię Wielkiego Boga i Wielkiej Bogini.”

12.Unieś kielich z winem nad ołtarzem, by oddać cześć Bogu i Bogini. Przelej trochę wina ze swojego kielicha do naczynia do składania ofiary. Resztę wypij.

13. Oddaj cześć Bogu i Bogini. Weź talerz z ciastkami i umieść 1 z nich w naczyniu do składania ofiary, a 3 zjedz sam.

14. Stań z rękoma wzniesionymi w taki sposób by tworzyły Y i podziękuj Bogu i Bogini za uczestnictwo w rytuale mówiąc:

„Wielki Boże i Wielka Bogini, dziękuję za Waszą obecność tego rytuału i pobłogosławienie go. Bądźcie pozdrowieni i żegnajcie.”

15. Zgaś świecę dla Bogini i Boga.

16. Odpędź i pożegnaj strony świata zaczynając od północnej. Zakreśl za pomocą athame pentagram odpędzający mówiąc:

„Duchy północy, dziękuje za uczestnictwo w tym rytuale. Żegnajcie”

Następnie kierując się zgodnie z wskazówkami zegara odpędź i pożegnaj trzy pozostałe strony świata, mówiąc:

„Duchy wschodu, dziękuje za uczestnictwo w tym rytuale. Żegnajcie”

„Duchy południa, dziękuje za uczestnictwo w tym rytuale. Żegnajcie”

„Duchy zachodu, dziękuje za uczestnictwo w tym rytuale. Żegnajcie”

17. Rozwiąż magiczny krąg.

18. Uziem się, pozbywając się ze swojego ciała nadwyżki energii.

 

 

http://www.wicca .pl

Blog Joanny Wiśniewskiej

http://mariabucardi.pl.tl/Jare-Swieto.htm

http://bialczynski.wordpress.com

http://opolczykpl.wordpress.com/2013/03 ... to-wiosny/

http://mojaslowianskafilozofia.wordpres ... -tradycja/

Link do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 8 months later...

Witam serdecznie. Przypominam o zbliżającym się sabacie Ostara. To niezwykła data – gdyż dokładnie tego dnia ma miejsce nie tylko Nów Księżyca, ale także Zaćmienie Słońca oraz początek astronomicznej Wiosny i Rownonoc Wiosenna. To silne energie. Myślę że warto (jeśli ktoś oczywiście ma taką potrzebę) przeprowadzić rytuał odcięcia spalenia złej przeszłości, złych myśli, złych energii. Czas rozpoczęcia, przebudzenia dobrych energii, nowego lepszego czasu.Pozdrawiam :)

Link do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do rozmowy

Możesz zacząć pisać teraz i zarejestrować się później. Jeśli posiadasz konto, zaloguj się.

Gość
Odpowiedz...

×   Wklejony jako tekst z formatowaniem.   Wklej jako zwykły tekst

  Maksymalna ilość emotikon wynosi 75.

×   Twój link będzie automatycznie osadzony.   Wyświetlać jako link

×   Twoja poprzednia zawartość została przywrócona.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz wkleić zdjęć bezpośrednio. Prześlij lub wstaw obrazy z adresu URL.

×
×
  • Utwórz nowe...